Verzetten tegen de effecten van vergrijzing: gebrek aan politieke moed.

Stel u voor dat u in een stad woont van ongeveer twintigduizend inwoners. Elk jaar komen er nieuwe inwoners bij, maar niet door geboorte. Het merendeel van de nieuwelingen hebben hun woning in hun eigen stad verkocht en ingeruild voor een appartement in uw stad. Zij hebben de pensioenleeftijd bereikt en zien een aangename oude dag in uw stad wel zitten. Trouwens, uw stad organiseert heel wat sportieve en culturele activiteiten. En dat maakt het leven er aangenamer. De nieuwe senioren zijn op deze evenementen in grote getallen aanwezig en drukken hun stempel op het culturele en sportieve aanbod. Niet-gepensioneerden vermijden uw stad om zich toch nog jong en dynamisch te voelen in hun vrije tijd.  Het gaat zelfs zover dat het dienstencentrum herdoopt zal worden tot "het seniorenhuis". En de cirkel is rond.

Met dit fenomeen kampen de meesten kustgemeenten. Het aantal senioren steeg er tussen 2002 en 2012 met 34,5% terwijl de vergrijzing in de rest van Vlaanderen maar 15,2% bedroeg. Bovendien zijn veel van de eigenaars van tweede verblijven senioren wat ervoor zorgt dat het aantal senioren aan de kust systematisch onderschat wordt.

 De reële en zichtbare vergrijzing heeft een niet te onderschatten impact op het gemeenschapsleven. De oplossing lijkt simpel: de kustgemeentes moeten een beleid voeren waardoor ze een gezonde mix aan generaties bekomen.  Maar hoe kun je als lokale overheid  gezinnen en actieven overtuigen dat het goed en welvarend leven is aan de kust?

De vergrijzing is een uitdaging, vooral aan de kust, maar ze schept opportuniteiten. Zo zorgt de vergrijzing voor een toename aan jobs buiten de toeristische sector en dit het ganse jaar door. Een verouderende bevolking heeft nood aan zorg, vaak ook aan poets- en andere hulp. Maar vele senioren zijn niet zorgbehoevend en consumeren. Ook hebben ze tijd en staan ze graag in op voor de opvang van kleinkinderen. Of zijn ze als vrijwilligers actief in scholen als lees-groot-ouder, of zijn ze trainer in de sportclub.

Maar waar wringt dan het schoentje? Gebrek aan politieke moed is de belangrijkste factor.

 De bouwpromotoren hebben in de senior een goudmijntje gevonden: oudere te renoveren gezinswoningen worden gretig opgekocht, gesloopt en appartementsgebouwen komen er in de plaats.  Vele gezinnen moeten wegens gebrek aan betaalbare gezinswoningen noodgedwongen kiezen voor een dergelijk appartement. Aan de kust zijn de appartementen niet altijd geschikt voor gezinnen met kinderen. De Vrederechters en syndici weten maar al te goed hoeveel geschillen er zijn over een kinderwagen in de gang of over een huilende baby tijdens de nacht. Je zou voor minder vertrekken naar een meer gezinsvriendelijke leefomgeving.

En waarom doet de lokale overheid hier niets aan? Opnieuw logisch, deze senioren zijn door hun aantal een belangrijke groep kiezers. Hen behagen en plezieren maakt de senioren tot voorstanders van het gevoerde beleid. Ook al is dat laatste kortzichtig.

De lokale overheden hebben de plicht de vicieuze cirkel van de vergrijzing te doorbreken in plaats van blindelings elke eis van de seniorenwerkingen of bouwpromotoren in te willigen. Terwijl de ontplooiing en de ontspanning van de ouderen gevrijwaard moet blijven dienen de kustgemeentes inspanningen te doen op het vlak van mobiliteit, ruimtelijke ordening, onderwijs en tewerkstelling om de jonge gezinnen blijvend aan hun gemeente te binden. Enkel op die manier wordt een gemeente een hechte gemeenschap en wordt het samenleven van diverse generaties kustbewoners bevorderd.

Het is een duidelijke keuze voor de toekomst. Iedereen vaart er beter bij, jong en minder jong. De politiek moed bestaat erin om deze keuze te maken en uit te leggen aan de kiezers. 

Daphné Dumery
Gemeenteraadslid Blankenberge en Volksvertegenwoordiger (N-VA)